بررسی اثر عصاره ی هیدروالکلی گل گاوزبان ایرانی (echium amoenum) بر روی سطح گلوکز خون، پروفایل چربی و لیپوپروتئین ها در موش های صحرایی نر دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

زمینه و هدف: دیابت شیرین از مهم ترین اختلالات متابولیکی در سراسر دنیا می باشد. امروزه گیاهان دارویی متعددی به منظور کمک به بهبودی بیماری دیابت قندی استفاده می شود. گل گاوزبان ایرانی از گیاهان دارویی مهم در طب سنتی ایران به شمار می آید. در مطالعه ی حاضر اثرات عصاره ی هیدروالکلی این گیاه بر روی قند خون، پروفایل چربی و لیپوپروتئین ها در موش صحرایی نر دیابتی بررسی شد. روش بررسی: در این مطالعه 30 سر موش صحرایی نر به طور تصادفی در پنج گروه 6 تایی: کنترل سالم، کنترل دیابتی و دیابتی تیمار با عصاره ی گل گاوزبان ایرانی (دزهای100، 400 و600 میلی گرم در کیلوگرم) تقسیم شدند. القای دیابت با تزریق داخل صفاقی استرپتوزوتوسین به صورت تک دوز (60 میلی گرم در کیلوگرم) انجام شد. تزریق عصاره به صورت داخل صفاقی، به مدت 30 روز انجام شد. در پایان مطالعه خونگیری انجام و مقادیر قند، تری گلیسرید، کلسترول تام، hdl-c و ldl-c در نمونه سرم اندازه گیری شد یافته ها: تیمار موش های دیابتی با دوزهای 400 و600 میلی گرم در کیلوگرم از عصاره به مدت یک ماه سبب کاهش معنی دار گلوکز سرم گردید (01/0p<). سطوح تری گلیسرید، کلسترول تام و ldl در همه گروه ها به صورت وابسته به دز کاهش یافت، که این کاهش در دزهای 400 و600 میلی گرم در کیلوگرم از عصاره در مقایسه با گروه کنترل دیابتی معنی دار بود (01/0p<). همچنین میزان hdl در گروه دریافت کننده دز 600 میلی گرم در کیلوگرم نسبت به گروه کنترل دیابتی به صورت معنی داری (01/0p<) افزایش یافت. نتیجه گیری: عصاره ی هیدروالکلی گل گاوزبان ایرانی دارای اثرات هیپوگلایسمیک در موش های صحرایی دیابتی می باشد و می تواند منجر به تغییرات سودمند درسطوح لیپیدها و لیپوپروتئین های پلاسمایی گرددد.